Omawiając powyższe zagadnienie, sposób oraz kolejność postępowania przy zawieraniu umowy cesji wierzytelności hipotecznej, należy w pierwszej kolejności wyjaśnić czym jest wierzytelność hipoteczna oraz cesja wierzytelności.

Wierzytelność hipoteczna to wierzytelność (uprawnienie wierzyciela do żądania spełnienia określonego świadczenia przez dłużnika) zabezpieczona hipoteką.

Cesja wierzytelności, zwana inaczej przelewem wierzytelności, jest to natomiast umowa z zakresu prawa cywilnego skutkująca przeniesieniem wierzytelności z wierzyciela na osobę trzecią. Umowa ta uregulowana została w Kodeksie Cywilnym w Księdze Trzeciej-Zobowiązania, w art. od 509 do 516.

Zawierając przedmiotową umowę należy pamiętać o zachowaniu odpowiedniej formy, bowiem zgodnie z art. 511 KC jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelności powinien być również pismem stwierdzony.

Umowami zobowiązującymi do przeniesienia wierzytelności są m.in. umowa sprzedaży, zamiany, darowizny. Powyższe umowy mogą dotyczyć wierzytelności hipotecznej.

Zgodnie z przepisami Kodeksu Cywilnego w  razie cesji wierzytelności hipotecznej na nabywcę przechodzi również hipoteka, chyba że ustawa stanowi inaczej. Należy jednak pamiętać, że koniecznym elementem przelewu wierzytelności hipotecznej na nabywcę jest wpis aktualizacyjny w księdze wieczystej nieruchomości obciążonej hipoteką.

Zatem przedmiotem obrotu mogą być wierzytelności zabezpieczone hipoteką. Polski ustawodawca przewidział sytuację, w której strony dokonują przelewu wierzytelności hipotecznej nie powodując przejścia hipoteki na nabywcę. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że polskie prawo nie przewiduje sytuacji odwrotnej, tj. możliwości nabycia samej hipoteki bez wierzytelności, której spłatę hipoteka zabezpiecza.

Jeżeli przedmiotem umowy cesji jest wierzytelność hipoteczna, w wyniku której ma dojść do zmiany wierzyciela hipotecznego, umowa taka powinna zostać podpisana w obecności notariusza, celem poświadczenia przez niego złożonych na umowie podpisów, bowiem tylko tak sporządzony dokument, tj. umowa cesji z podpisami notarialnie poświadczonymi, stanowi podstawę do wpisu nabywcy do księgi wieczystej jako nowego wierzyciela hipotecznego. Kwestią praktyczną jest sporządzenie w/w umowy nie w dwóch, a w trzech jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron i dodatkowym egzemplarzu dla sądu prowadzącego księgę wieczystą ( wymagany załącznik przy wniosku o wpis do księgi wieczystej).

Po podpisaniu umowy, nabywca występuje do Sądu Rejonowego – Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzącego daną księgę wieczystą, z wnioskiem o wpis do księgi wieczystej nowego wierzyciela hipotecznego. Przedmiotowy wniosek składa się na urzędowym formularzu „KW-WPIS” którego obowiązkowym załącznikiem jest sporządzona wcześniej umowa cesji z podpisami notarialnie poświadczonymi.

Obecnie opłata sądowa od wniosku o wpis nowego wierzyciela hipotecznego w miejsce dotychczasowego wynosi 200 zł. Opłatę uiszcza się na konto bankowe Sądu Rejonowego do którego kierowany jest wniosek, lub w kasie Sądu.

Na zakończenie należy przypomnieć, że przelew wierzytelności hipotecznej jest w pełni skuteczny dopiero wskutek wpisu nabywcy do księgi wieczystej jako nowego wierzyciela hipotecznego, bowiem dopiero od chwili wpisu w księdze wieczystej przysługuje nabywcy wierzytelność zabezpieczona hipoteką.

Zespół kancelarii